Zygmunt Mogiła-Lisowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Mogiła-Lisowski
Data i miejsce urodzenia

15 listopada 1928
Romanówka

Data i miejsce śmierci

9 lipca 2016
Warszawa

Poseł I kadencji Sejmu
Okres

od 25 listopada 1991
do 31 maja 1993

Przynależność polityczna

Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal „Pro Patria”

Zygmunt Leopold Mogiła-Lisowski ps. „Poleszuk”, „Sten” (ur. 15 listopada 1928 w Romanówce w powiecie łuckim, zm. 9 lipca 2016[1] w Warszawie[2]) – polski działacz kresowy, chemik i polityk, żołnierz Armii Krajowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych, uczestnik polskiego podziemia antykomunistycznego, przewodniczący Towarzystwa Miłośników Wołynia i Polesia, poseł na Sejm w latach 1991–1993.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej jako syn Stanisława, oficera Wojska Polskiego i dowódcy organizacji AK Wachlarz w Rawie Ruskiej, oraz Aleksandry z domu Rodziewicz. W latach 1942–1943 więziony w niemieckich obozach koncentracyjnych, przebywał w Groß-Rosen, z którego uciekł. Pod koniec 1943 dołączył do 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, od czerwca 1944 był członkiem oddziału partyzanckiego porucznika Kazimierza Załęckiego w Obwodzie Radom AK. W strukturach 25 Pułku Piechoty AK i 72 Pułku Piechoty AK brał udział w Akcji „Burza”, walcząc z Niemcami pod Stefanowem i Przysuchą. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski centralnej pozostał w konspiracji, działając w strukturach Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość[3][4].

W 1945 aresztowany w Radomiu, po udanej ucieczce ukrywał się w Stalowej Woli. W 1948 zdał egzamin maturalny, po czym podjął studia z chemii na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W 1951 ponownie aresztowany, zwolnienie uzyskał pod koniec 1952 na mocy amnestii. W 1954 ukończył studia na UMCS. Pracował w różnych przedsiębiorstwach w Łodzi i Zgierzu. Przeniósł się następnie do Kielc, gdzie kolejny raz został pozbawiony wolności. Łącznie był więziony przez około 5 lat. Po zwolnieniu podjął pracę w przedsiębiorstwie Zelmot w Warszawie, z którym był zawodowo związany do 1991. Ukończył w międzyczasie studia podyplomowe w zakresie techniki wytwarzania maszyn, został też rzeczoznawcą SIMP[4].

W 1991 został wybrany na posła I kadencji z ramienia Wyborczej Akcji Katolickiej z listy ogólnopolskiej kandydatów w okręgu chełmsko-zamojskim. Należał do Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego. W wyborach w 1993 bezskutecznie ubiegał się o reelekcję z ramienia komitetu NOT-Stowarzyszenie Techników w okręgu warszawskim[5].

Kilkakrotnie bez powodzenia kandydował w kolejnych wyborach parlamentarnych. Z ramienia AWS ubiegał się o mandat poselski w wyborach w 1997 w województwie lubelskim[6]. W wyborach w 2001 kandydował na senatora w okręgu podwarszawskim z ramienia Polskiego Stronnictwa Ludowego[7], a cztery lata później z poparciem Prawa i Sprawiedliwości w okręgu chełmskim[8].

W 2006 znalazł się wśród inicjatorów powołania Instytutu Kresowego w Warszawie. Był także prezesem zarządu Towarzystwa Miłośników Wołynia i Polesia oraz członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010 i w 2015[9][10]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 został kandydatem Ruchu Narodowego[11], jednak został skreślony z listy po wydruku kart do głosowania.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

W 1998, za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność na rzecz pojednania polsko-ukraińskiego, został odznaczony przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[12]. W 2007, za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność na rzecz organizacji kombatanckich, prezydent Lech Kaczyński nadał mu Krzyż Komandorski tego orderu[13].

W 2011 uhonorowany został Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy[14]. W 2012 wyróżniony Medalem „Pro Patria”[15].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zmarł Zygmunt Mogiła-Lisowski. altair.com.pl, 9 lipca 2016. [dostęp 2016-07-11].
  2. Zygmunt Mogiła-Lisowski. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2021-04-06].
  3. Nekrolog śp. Zygmunta Mogiła-Lisowskiego. udskior.gov.pl, 12 lipca 2016. [dostęp 2023-09-17].
  4. a b Zygmunt Mogiła-Lisowski (1928–2016). altair.com.pl, lipiec 2016. [dostęp 2023-09-17].
  5. Wyniki wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 19 września 1993 r. Cz. 1: Wyniki głosowania w okręgach wyborczych, Państwowa Komisja Wyborcza, Warszawa 1993, s. 24.
  6. Wyniki wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 21 września 1997 r. Cz. 1. Wyniki głosowania w okręgach wyborczych, Krajowe Biuro Wyborcze, Warszawa 1997, s. 179.
  7. Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2012-02-16].
  8. Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2012-02-16].
  9. Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 16 maja 2010. [dostęp 2014-04-26].
  10. Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego. dziennik.pl, 15 marca 2015. [dostęp 2015-03-15].
  11. Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2014-05-22].
  12. M.P. z 1998 r. nr 39, poz. 530
  13. M.P. z 2007 r. nr 39, poz. 446
  14. Nagrody m.st. Warszawy przyznane w 2011 roku. um.warszawa.pl, 25 lipca 2011. [dostęp 2012-07-02].
  15. Uroczystość wręczenia odznaczeń w Pałacu na Wodzie w warszawskich Łazienkach. udskior.gov.pl, styczeń 2012. [dostęp 2023-09-17].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]